An Vương Lê Tuân – Hoàng tử đặc biệt trong lịch sử nhà Lê sơ

Lịch sử phong kiến Việt Nam không chỉ ghi chép những vị vua hiền minh hay bạo chúa tàn ác, mà còn có những nhân vật mang số phận lạ thường, khác biệt với những khuôn mẫu của thời đại. Trong số đó, An Vương Lê Tuân, con trai trưởng của vua Lê Hiến Tông, là một trường hợp khiến hậu thế không khỏi tò mò.

Mang thai 11 tháng và điềm gió lớn khi chào đời

Theo sử chép, mẹ của Lê Tuân là Mai thị – một cung phi được Hiến Tông sủng ái. Điều đặc biệt là khi mang thai Lê Tuân, bà trải qua một khoảng thời gian khác thường: tới 11 tháng mới sinh nở. Ngày Lê Tuân ra đời, bầu trời bỗng nổi cơn gió lớn ào ạt, được người đương thời xem là một điềm báo khác lạ.

Ngay từ nhỏ, Lê Tuân đã bộc lộ sự thông minh đĩnh ngộ, trí nhớ tốt và học rộng. Không chỉ nổi trội về kiến thức, ông còn có khí lực mạnh mẽ hơn người thường, được nhiều người kỳ vọng sẽ là một bậc quân vương tài ba trong tương lai.

Tính cách khác biệt và sở thích gây tranh cãi

Tuy sở hữu nhiều tố chất, Lê Tuân lại có tính nóng nảy, đôi khi hành động bồng bột. Sử cũng ghi nhận một sở thích đặc biệt của ông: ưa mặc quần áo con gái. Trong bối cảnh xã hội phong kiến, đây là điều khó được chấp nhận, đặc biệt đối với một hoàng tử được kỳ vọng kế vị. Vua Lê Hiến Tông – người vốn nghiêm khắc trong việc giữ gìn lễ giáo – tỏ ra không hài lòng với sở thích này của con trai.

Mâu thuẫn giữa cha con lên đến đỉnh điểm khi Lê Tuân còn nhỏ. Có lần, do trái ý, Lê Tuân đã định dùng thuốc độc hại mẹ. Sự việc bị phát giác, khiến Hiến Tông vô cùng tức giận. Từ đó, ông gạt bỏ ý định lập Lê Tuân làm Thái tử, chuyển ngôi vị kế thừa cho Lê Thuần (Lê Túc Tông) – con trai thứ ba.

Ngai vàng đổi chủ và bước ngoặt cuộc đời

Quyết định của Hiến Tông đã thay đổi hoàn toàn số phận của Lê Tuân. Năm 1504, Lê Hiến Tông băng hà, Lê Túc Tông lên ngôi. Tuy nhiên, Túc Tông chỉ trị vì 6 tháng rồi băng sớm do bệnh nặng. Ngai vàng rơi vào tay Lê Uy Mục – em của Túc Tông, một vị vua mà sử sách gọi là “Vua Quỷ” vì sự tàn bạo và trụy lạc.

Dưới thời Uy Mục, triều chính rối ren, bè cánh lộng quyền, dân tình oán thán. Thế nhưng, Lê Tuân dường như không còn màng đến chính sự. Từ đây, ông gần như lui hẳn khỏi chốn cung đình, không tham gia tranh giành quyền lực hay can dự vào biến động triều đình.

Cuộc sống bình dị sau ánh hào quang hoàng tộc

Điều thú vị là dù từng ở vị trí có thể kế vị ngai vàng, Lê Tuân lại chọn cuộc sống bình thường sau khi bị gạt bỏ. Sử ghi chép rằng ông và con cháu sau này chỉ thích uống rượu, làm ruộng và sinh sống như dân thường. Trong thời kỳ nhà Mạc sau này, hậu duệ của Lê Tuân vẫn giữ nếp sống giản dị, không tham vọng quyền lực.

Sự lựa chọn này khiến nhiều nhà nghiên cứu cho rằng Lê Tuân là một nhân vật “khác biệt” trong lịch sử: xuất thân hoàng gia, từng có cơ hội trở thành vua, nhưng lại buông bỏ ngai vàng để theo đuổi lối sống riêng. Dù một phần nguyên nhân xuất phát từ biến cố và sự thất sủng, nhưng cách ông tránh xa tranh chấp quyền lực cũng giúp bản thân và gia đình thoát khỏi nhiều cuộc thanh trừng đẫm máu vốn rất phổ biến trong chốn cung đình.

Những góc nhìn từ hậu thế

Có người cho rằng Lê Tuân là một hoàng tử bất hạnh, bởi dù tài năng nhưng lại bị một sai lầm thời niên thiếu và tính cách khác biệt khiến mất ngôi vị. Cũng có người cho rằng ông may mắn khi không phải bước vào vòng xoáy quyền lực đầy hiểm độc, đặc biệt là trong giai đoạn cuối của nhà Lê sơ – khi triều đình suy yếu và các cuộc biến loạn liên tiếp nổ ra.

Từ câu chuyện của Lê Tuân, người ta có thể thấy được sự khắc nghiệt của lễ giáo phong kiến: một hoàng tử có cá tính quá khác biệt dễ bị coi là “không hợp chuẩn” và bị loại bỏ khỏi vị trí kế thừa. Đồng thời, nó cũng phản ánh một thực tế rằng tài năng không đủ để giữ ngai vàng nếu thiếu sự khéo léo trong ứng xử và phù hợp với kỳ vọng của tầng lớp cầm quyền.

An Vương Lê Tuân là minh chứng sống động cho câu nói: “Ngai vàng không chỉ cần trí tuệ, mà còn cần thuận theo lễ giáo và lòng người”. Cuộc đời ông như một ngã rẽ bất ngờ trong lịch sử nhà Lê sơ – từ chỗ là con trưởng được kỳ vọng kế vị, đến khi trở thành một người sống ẩn dật nơi thôn dã.

Dù sử sách không dành quá nhiều trang viết cho ông, nhưng câu chuyện về Lê Tuân vẫn là một lát cắt thú vị, giúp chúng ta hiểu hơn về sự phức tạp của chốn cung đình, cũng như số phận thăng trầm của những người sinh ra trong hoàng tộc.