Bóng Tối Và Ánh Sáng Nơi Góc Phố

Trong cái nắng chiều tàn nhạt của một ngày cuối tuần, giữa không gian ồn ã của quảng trường thành phố, có một bóng hình lặng lẽ đến mức dễ dàng bị lãng quên. Đó là một cụ bà với gương mặt khắc khổ, chiếc nón lá sờn rách che nghiêng mái tóc bạc, ngồi thu mình bên chiếc mẹt nhỏ bày vài bó rau ngót, mùng tơi cùng vài trái mướp non. Ánh đèn đường vàng vọt bao trùm lên dáng người nhỏ bé ấy, nhưng dường như chẳng đủ để xua đi vẻ đơn độc.

Trong khi chồng tôi mải trông theo lũ trẻ đang nô đùa dưới sân, tôi bước đến bên cụ. “Sao bà lại ngồi bán rau giờ này? Tối rồi, chắc chẳng còn ai mua đâu bà ạ!” – tôi hỏi. Cụ từ từ ngẩng lên, dùng chiếc nón quạt nhè nhẹ, nụ cười hiền hậu nở trên gương mặt đầy nếp nhăn: “Già rồi nhưng chưa đến nỗi phải ngồi yên một chỗ. Bán được chút nào, gọi là đỡ đần con cháu, phòng khi trái gió trở trời…”.

Lời nói mộc mạc ấy khiến lòng tôi chùng xuống. Tôi chợt nhớ đến mẹ cha mình – những con người cả đời chẳng bao giờ chịu ngơi tay, dù tuổi đã xế chiều. Họ sẵn sàng từ chối những lần khám sức khỏe định kỳ với câu nói quen thuộc: “Bố mẹ vẫn khỏe, lo cho công việc của con đi”. Những hộp sữa, lọ thuốc bổ con mua về thường bị trách yêu: “Tốn kém làm gì, tiền ấy để dành cho cháu nó học hành”. Thế hệ ấy dường như sinh ra là để hy sinh, nhưng lại luôn sợ trở thành gánh nặng cho con cháu.

Động lòng trước hình ảnh cụ bà cần mẫn trong đêm, tôi chọn mua vài bó rau, quả mướp rồi đưa cụ thêm chút tiền lẻ. Lúc ấy, một cô gái trẻ cũng đến bên mẹt rau, ánh mắt rạng rỡ khi cầm trên tay mấy bó rau tươi. “Em thấy bà ngồi một mình nên muốn ủng hộ để bà sớm về với con cháu” – cô thì thầm với tôi, giọng đầy cảm thông.

Thế nhưng, niềm vui trên gương mặt cô gái nhanh chóng tan biến khi nghe những lời chua chát từ người chồng: “Nhà mình giàu lắm sao mà cứ làm từ thiện? Ban ngày không bán, lại ra đêm ngồi chỗ đông người – người ta cố tình đấy em ạ!”. Cô gái im lặng, đôi mắt ngơ ngác nhìn xung quanh như tìm kiếm sự đồng cảm. Ánh mắt chúng tôi vô tình chạm nhau, rồi vội quay đi, cùng mang theo nỗi ngậm ngùi khó tả.

Cuộc sống vốn phức tạp bởi muôn vàn góc nhìn. Có người thấy ở đó sự giả dối, kẻ nhận ra tình người ấm áp. Nhưng giữa những toan tính đời thường, liệu chúng ta có thể dành chút bao dung cho hình ảnh một cụ già tóc bạc lặng lẽ mưu sinh? Một mẹt rau giá trị chẳng đáng là bao, nhưng ẩn sau đó là cả một đời lam lũ chẳng dám ngơi nghỉ.

Khi bóng cụ bà khuất dần trong đêm, tôi tự hỏi: Phải chăng điều đáng quý nhất không nằm ở việc chúng ta mua hay không mua mớ rau ấy, mà ở cách ta chọn đối diện với cuộc đời – bằng sự nghi ngờ hay bằng trái tim biết rung cảm trước những mảnh đời bé nhỏ? Giữa thành phố hiện đại ngập tràn ánh đèn, có những con người vẫn âm thầm tỏa sáng bằng nghị lực sống lặng lẽ mà phi thường.