Siết chặt hậu kiểm mĩ phẩm: Nhiều sản phẩm vi phạm bị đình chỉ, thu hồi
Liên tiếp thu hồi mĩ phẩm không đạt chất lượng
Gần đây nhất, chỉ trong một ngày Cục Quản lí Dược đã liên tiếp ban hành các thông báo đình chỉ, thu hồi và tiêu hủy mĩ phẩm không đạt chất lượng.
Cụ thể, Cục yêu cầu đình chỉ lưu hành, thu hồi và tiêu hủy lô Kem dưỡng da Vitamin E Carebeau – Trắng (250g), số lô 561, sản xuất tháng 8/2024, hạn dùng đến tháng 8/2027. Dù sản phẩm được công bố chứa Tocopherol (Vitamin E), kết quả kiểm nghiệm của Viện Kiểm nghiệm thuốc Trung ương cho thấy thành phần thực tế chỉ có Tocopheryl acetate, không đúng với hồ sơ đã khai báo. Sản phẩm do SB Interlab Co., Ltd (Thái Lan) sản xuất và Công ty TNHH Đầu tư thương mại và dịch vụ Thương Tín phân phối tại Việt Nam.
Thời gian qua, các cơ quan chức năng tăng cường kiểm tra mĩ phẩm không rõ nguồn gốc.
Cùng ngày, Cục Quản lí Dược tiếp tục ban hành quyết định thu hồi ba sản phẩm của Công ty Cổ phần Mĩ phẩm Vimac, gồm: dầu gội đầu suôn mượt, dầu xả suôn mượt và gel tắm dưỡng da. Nguyên nhân là doanh nghiệp không có Hồ sơ thông tin sản phẩm (PIF) – tài liệu bắt buộc theo quy định quản lí mĩ phẩm. Việc thiếu PIF đồng nghĩa doanh nghiệp không chứng minh được tính an toàn, chất lượng và hiệu quả của sản phẩm lưu hành trên thị trường.
Chưa dừng lại, thêm bốn sản phẩm của Công ty TNHH thẩm mĩ Zacy cũng bị đình chỉ lưu hành do vi phạm về công thức và nhãn mác. Ba sản phẩm có công thức thực tế không trùng khớp với hồ sơ công bố, trong khi một sản phẩm mặt nạ bị xác định ghi nhãn không đúng tên hàng hóa so với phiếu công bố.
Những quyết định xử lí kịp thời, dứt khoát này thể hiện rõ vai trò “gác cổng” của Cục Quản lí Dược trong công tác hậu kiểm, góp phần ngăn chặn sản phẩm kém chất lượng tiếp cận người tiêu dùng.
Theo TS. Tạ Mạnh Hùng, Phó Cục trưởng Cục Quản lí Dược (Bộ Y tế), thị trường mĩ phẩm Việt Nam đang tăng trưởng rất nhanh, kéo theo nhiều thách thức như hàng không đạt chất lượng, hàng giả, hàng nhái, nhập lậu, sai nhãn và quảng cáo sai công dụng.
Việt Nam hiện áp dụng cơ chế doanh nghiệp tự công bố sản phẩm, cơ quan nhà nước thực hiện hậu kiểm phù hợp với Hiệp định mĩ phẩm ASEAN và thông lệ châu Âu. Cơ chế này tạo môi trường kinh doanh thông thoáng nhưng cũng đòi hỏi doanh nghiệp phải tự chịu trách nhiệm hoàn toàn về chất lượng sản phẩm đưa ra thị trường.
Trong bối cảnh đó, Cục Quản lí Dược đã chủ động triển khai công tác hậu kiểm theo nguyên tắc quản lí rủi ro, tập trung vào các nhóm sản phẩm và doanh nghiệp có nguy cơ cao hoặc có dấu hiệu vi phạm. Hoạt động thanh tra, kiểm tra được thực hiện với sự phối hợp chặt chẽ giữa nhiều bộ, ngành như Bộ Công Thương, Bộ Tài chính, lực lượng Quản lí thị trường, Hải quan và UBND các tỉnh, thành phố.
Nhờ cơ chế phối hợp đa ngành, nhiều vụ việc vi phạm đã được phát hiện và xử lí kịp thời. Đây được đánh giá là điểm sáng trong nỗ lực kiểm soát thị trường mĩ phẩm vốn ngày càng phức tạp, đặc biệt trong bối cảnh thương mại điện tử bùng nổ.
Kiểm soát chặt, xử lí nghiêm, không có vùng cấm
Trong giai đoạn 2020 – 2025, Bộ Y tế đã tiếp nhận hơn 150.000 phiếu công bố mĩ phẩm nhập khẩu; các Sở Y tế địa phương tiếp nhận hơn 50.000 phiếu công bố mĩ phẩm sản xuất trong nước. Hơn 1.000 cơ sở đã được kiểm tra, xử phạt hành chính hơn 3,3 tỉ đồng; thu hồi hàng chục nghìn số tiếp nhận sản phẩm và hàng trăm mẫu mĩ phẩm vi phạm chất lượng.
Đáng chú ý, tỉ lệ mĩ phẩm vi phạm đã giảm từ 2% năm 2021 xuống còn 1,5% năm 2024, cho thấy hiệu quả rõ rệt của công tác hậu kiểm. Một số vụ việc có dấu hiệu hình sự cũng đã được chuyển sang cơ quan công an để điều tra, xử lí theo quy định pháp luật.
TS. Tạ Mạnh Hùng khẳng định, kiểm soát chất lượng mĩ phẩm luôn là nhiệm vụ trọng tâm của ngành y tế; mọi hành vi vi phạm đều bị xử lí nghiêm, không có vùng cấm, không có ngoại lệ. Trong thời gian tới, Bộ Y tế sẽ tiếp tục hoàn thiện hành lang pháp lí, xây dựng hệ thống dữ liệu mĩ phẩm quốc gia phục vụ truy xuất nguồn gốc, đồng thời tăng cường phối hợp liên ngành để phòng chống mĩ phẩm giả, buôn lậu và gian lận thương mại.
Trong bối cảnh thị trường mĩ phẩm Việt Nam dự báo tiếp tục tăng trưởng mạnh, những nỗ lực bền bỉ, quyết liệt của Cục Quản lí Dược được kỳ vọng sẽ góp phần xây dựng môi trường kinh doanh minh bạch, an toàn và bền vững, đặt lợi ích của người tiêu dùng lên hàng đầu.
