Cách chăm sóc và điều trị bênh đau dạ dày

Theo quan điểm của y học cổ truyền Trung Quốc, bệnh dạ dày cần “ba phần điều trị, bảy phần dưỡng”. Nói cách khác, việc chăm sóc và điều dưỡng đóng vai trò quan trọng không kém việc dùng thuốc  chỉ uống thuốc thôi là chưa đủ.

Ngày nay, nhiều người nghĩ rằng đau dạ dày chỉ cần uống vài viên thuốc kháng axit là xong. Thực tế, nguyên nhân gây bệnh phức tạp hơn thế. Ngoài yếu tố axit ăn mòn thành dạ dày như y học hiện đại chỉ ra, y học cổ truyền còn cho rằng nguyên nhân quan trọng là “can khí phạm vị”  tức là khí của gan ảnh hưởng đến dạ dày.

Cảm xúc có liên quan mật thiết đến dạ dày. Khi tinh thần thư thái, ăn uống điều độ, bệnh ít khi xuất hiện. Nhưng trong cuộc sống hiện đại đầy căng thẳng, áp lực và lo âu dễ khiến gan bị ứ khí, sinh hỏa. 

Theo quy luật ngũ hành, gan thuộc mộc, dạ dày thuộc thổ, mộc khắc thổ, nên khi gan quá vượng sẽ làm tổn thương dạ dày, gây ra đau, nôn chua, chán ăn. Người hay cáu giận, sống trong áp lực lớn, thường dễ mắc bệnh dạ dày chính vì lý do đó.

Bên cạnh yếu tố cảm xúc, thói quen ăn uống cũng là nguyên nhân quan trọng. Ăn quá nhiều, ăn không đúng giờ, hoặc thường xuyên dùng đồ lạnh, béo, ngọt đều khiến tỳ vị bị tổn thương. 

Thức ăn không tiêu, khí trệ ở vùng trung tiêu sẽ gây đầy hơi, đau tức vùng thượng vị. Đặc biệt, thói quen ăn đồ lạnh làm dương khí bị kìm hãm, khiến dạ dày càng thêm yếu.

Ở những người có tỳ vị yếu, hoặc bệnh kéo dài lâu ngày, khí huyết suy nhược khiến dạ dày mất khả năng điều hòa, dễ tái phát cơn đau. Khi đó, việc bổ vị kiện tỳ là hướng điều trị quan trọng. Đông y thường sử dụng bài thuốc “tứ quân tử thang” làm nền tảng, gia giảm tùy theo thể trạng từng người.

Nguyên nhân gây đau dạ dày rất đa dạng có thể do một yếu tố riêng lẻ hoặc nhiều yếu tố kết hợp. Vì vậy, trong thực tế lâm sàng thường gặp những trường hợp hàn nhiệt lẫn lộn, hư thực xen kẽ, âm dương đều tổn thương, nên điều dưỡng chính là phương pháp cốt lõi để hỗ trợ điều trị hiệu quả.

Trong quan điểm của y học hiện đại, dạ dày được ví như “chiếc máy xay thức ăn” hoạt động không ngừng nghỉ mỗi ngày. Nó vừa tiết axit để tiêu hóa, vừa sản sinh enzyme hỗ trợ hấp thu dinh dưỡng. 

Nếu ăn uống quá độ, hoặc ăn không đúng cách, niêm mạc dạ dày dễ bị tổn thương gây đau, viêm, thậm chí loét. Bởi vậy, chế độ ăn uống điều độ chính là “liều thuốc” quan trọng nhất.

Để chăm sóc và điều dưỡng dạ dày, trước hết cần điều chỉnh lối sống hàng ngày

– Ăn uống đúng giờ, đúng lượng, chia nhỏ bữa ăn.

– Hạn chế thực phẩm cứng, nhiều chất xơ, ưu tiên món mềm, dễ tiêu.

– Tránh đồ lạnh, đồ cay, đồ nhiều dầu mỡ.

– Không ăn trong vòng 2–3 giờ trước khi đi ngủ để tránh trào ngược và ảnh hưởng giấc ngủ.

Đặc biệt, người bị bệnh dạ dày nên tuyệt đối tránh rượu, thuốc lá, cà phê, trà đặc, đồ uống có gas, cùng các món chua cay vì đều gây kích ứng niêm mạc dạ dày. Món ăn nên dùng ở dạng ấm, kể cả trong mùa hè, tránh hoàn toàn đồ lạnh.

Nguyên tắc quan trọng là ăn ít, chia nhiều bữa, chỉ nên ăn no bảy phần và duy trì thói quen ăn đúng giờ. Người bị dạ dày hàn có thể bổ sung thịt cừu trong bữa ăn để tăng sức chịu đựng của dạ dày với axit. Một chiếc dạ dày khỏe mạnh không chỉ nhờ thuốc, mà còn nhờ cách ta chăm sóc bản thân mỗi ngày bằng sự điều độ, bình tâm và biết lắng nghe cơ thể.

Tiểu Hoa biên dịch

Theo: secretchina

Xem thêm

Theo vandieuhay