Cuộc sống mong manh
Vậy là đã tròn 5 năm kể từ ngày COVID-19 âm thầm xuát hiện ở một khu chợ hải sản ở thành phố Vũ Hán. Như một bóng ma vô hình, virus COVID-19 đã lặng lẽ lây lan với một tốc độ kinh hoàng, một phần nhờ vào sự tắc trách và che đậy của chính quyền Trung Quốc đại lục Chỉ trong vòng 3 tháng ngắn ngủi, cơn đại dịch, như một con bạch tuộc hung dữ, đã vươn những xúc tu chết chóc của nó đến khắp các châu lục, quốc gia, cướp đi mạng sống của hàng triệu người. Cái cách mà đại dịch tàn phá và biến đổi cuộc sống trên toàn cầu thật đáng để người ta giật mình kinh hãi.
Ở Trung Quốc, hình ảnh hàng nghìn hủ đựng tro cốt hất đầy ở những nhà hỏa táng đã mô tả thực trạng tồi tệ của dịch bệnh, căn bệnh mà quan chức Vũ Hán đã từng mô tả là “không có gì đáng lo ngại”. Ở châu Âu, đặc biệt là Italy, hình ảnh những cỗ quan tài xếp kín những thánh đường để chờ được làm nghi thức an táng, hay những thị trấn nhỏ mà gần ba phần tư dân cư đã ra đi khi làn sóng virus quét qua, đã trở thành hình ảnh đầy tang thương. Hay ngay tại New York, trung tâm tài chính của Hoa Kỳ và thế giới, thi hài của những nạn nhân COVID-19 được chứa trong các container đông lạnh, hay những phòng ICU chật kín người bệnh đã trở thành nỗi ám ảnh của các bác sĩ, y tá, và các nhân viên y tế vì sự khủng khiếp của thảm họa y tế đương đại này.
Khi dịch bệnh càn quét qua khắp các quốc gia trên thế giới, đời sống thường nhật của con người dường như bị chững lại. Không còn những chuyến bay hối hả ở các phi trường, những dòng người tấp nập ở các quảng trường náo nhiệt, những ga tàu vắng hoe, những cửa hàng đóng cửa lặng im… Lệnh giới nghiêm và phong tỏa ở một số nơi buộc con người ta phải ở yên trong những không gian có phần nhỏ bé, bức bối. Sản xuất, giao thông, kinh doanh đều đình trệ. Con người chợt cảm thấy sự sống của nhân loại thật là mong manh khi mỗi ngày đều chờ mong vaccine và thuốc điều trị căn bệnh hiểm nghèo được nghiên cứu thành công. Người ta tiếc nhớ cái trật tự, cái thói quen thân thuộc mà giờ đây không biết bao giờ mới tìm lại được. Chỉ một con virus nhỏ bé nhưng đã đẩy nhân loại với hơn 7 tỷ người vào hoàn cảnh hiểm nghèo, khốn khó. Hãy giả dụ như rằng các nhà khoa học không thể điều chế ra một loại vaccine và thuốc điều trị cho đại dịch, hoặc giả như virus sẽ tiến hóa, biến chủng thành một loại virus mới, dữ dội hơn, chết người hơn, thì liệu có pải nền văn minh nhân loại này rất có thể sẽ bị xóa sổ!? Đó là một giả thiết mà không hề có ai muốn nghĩ đến. Nhưng không nghĩ đến không có nghĩa là điều đó không thể xảy ra.
Ngày nay, sự phát triển của kinh tế và công nghiệp đã dẫn đến tình trạng con người khai thác quá mức các nguồn tài nguyên, đồng thời cũng tàn phá nghiêm trọng môi trường sống của muôn loài cũng như của chính nhân loại. Ở các thành phố lớn, chỉ số ô nhiễm không khi luôn ở mức đáng o ngại cho sức khỏe. Ngay như ở Sài Gòn, có những sớm mai chạy xe trên những con đường phố thị, chúng ta dễ dàng bắt gặp hình ảnh của một Sài Gòn huyền ảo trong khói mờ, nhưng đáng sợ thay đó lại là khói bụi và khí thải của các nhà máy, xe cộ chứ không phải là sương khói của thiên nhiên. Hau như sự ô nhiễm tiếng ồn, sự căng thẳng gây ra bởi công việc, đi lại gặp kẹt xe, áp lực tiền bạc, danh vọng, vốn rất có hại cho sức khỏe thần kinh, nay đang dần trở thành một phần quen thuộc của lối sống đô thị. Vấn nạn stress, trầm cảm, rối loạn thần kinh, cùng với những vấn đề về sức khỏe thể chất như tiểu đường, ung thư, đột quỵ… cũng đang góp phần giết chết con người, một cách dần mòn. Con người đang ngày càng trở nên hối hả để chạy theo đồng tiền, nhưng đổi lại chính là chất lượng cuộc sống và cả tương lai của thế hệ mai sau.
Giờ đây, khi nhìn lại tất cả, chúng ta sẽ thấy rằng chúng ta cần môi trường lành sạch, sự khỏe mạnh về thể xác và tinh thần như thế nào. Những công ty, văn phòng, phi trường, phố xá nhộn nhịp sẽ chỉ là dĩ vãng nếu con người bị diệt vong. Chính các chính tri gia, các nhà lãnh đạo rồi cũng đang dần hiểu ra điều đó và cộng đồng quốc tế giờ đây đang bắt đầu cho những nỗ lực mới để ngăn chặn sự ô nhiễm môi trường, sự thay đổi khí hậu, và những thảm họa nhân tai do con người gây ra. Dịch bệnh COVID-19 là một thảm họa toàn diện, nhưng ở một góc độ nào đó, nó cũng là một cơ hội để con người có thể nhìn nhận lại con đường mà chúng ta đang bước tới. Khi cuộc sống bị đặt trên một làn ranh, bản thân cuộc sống trở nên vô thường, mong manh như một làn khói, chúng ta lại nhận ra được nhữnggiá trị thực của cuộc sống. Đó không còn là việc kiếm thật nhiều tiền để trở thành tỷ phú đô la, cũng không hẳn là những cuộc vui đắt đỏ, hay những chức danh, tước hiệu sáo rỗng, mà tất cả đều phải đánh đổi bằng những giá trị sức khỏe, hạnh phúc, hay thanh thản. Sẽ có những sự thức tỉnh, và những thay đổi được nhắc đến, được đặt ra, để thay đổi cách mà cuộc sống nhân loại đang vận hành. Vì tiền chỉ nên là công cụ để người ta vận hành cuộc sống, chứ nó không thể là chính sự sống được.