Ăn uống lành mạnh, chăm tập thể dục nhưng phải cắt cả 2 thận chỉ trong vòng 1 năm: “Thủ phạm” lộ diện

Bà Th (59 tuổi, ngụ tại TP.HCM) đã mất 2 quả thận và phải chạy lọc máu chu kỳ hơn 1 năm nay. Bà Th chia sẻ, bà là người ăn uống lành mạnh và chăm chỉ tập luyện thể dục. Tuy nhiên, khoảng 3 năm trước (năm 2022) bà thấy cơ thể mệt mỏi, ăn uống kém đi nhưng không thể đến bệnh viện khám do diễn biến phức tạp của dịch COVID-19.

Sau khi dịch bệnh COVID-19 được kiểm soát, bà Th mới đến một bệnh viện lớn kiểm tra. Lúc đó, bác sĩ phát hiện thận trái của bà Th có khối u chèn ép, thận mất đến 90% chức năng. Bà Th được chẩn đoán mắc ung thư biểu mô tế bào thận (RCC) – loại ung thư thận phổ biến nhất và được chỉ định cắt thận trái.

Để bảo tồn thận phải, bà Th đã tuân thủ nghiêm túc các chỉ định của bác sĩ. Tuy nhiên, tròn 1 năm sau khi cắt thận trái, bà Th lại thấy mệt mỏi, tiểu ra máu. Bà Th đi kiểm tra thì được biết thận phải của bà có một khối u kích thước 6 cm. Các tổn thương tại quả thận còn lại này nghi ngờ ung thư biểu mô tế bào thận. Khối u chèn ép khiến cho thận phải của bà Th mất hoàn toàn chức năng. Các bác sĩ đã phải cắt nốt thận phải của bà Th để triệt căn ung thư. Như vậy, chỉ trong vỏn vẹn 1 năm, bà Th đã phải cắt cả 2 thận do ung thư biểu mô tế bào thận.

Do cả hai quả thận đều đã bị cắt, bà Th phải gắn bó với chạy thận nhân tạo lâu dài. Mỗi tuần, bà đến bệnh viện chạy thận 3 lần/tuần. Trước khi bị cắt thận, bà Th là “tín đồ” của du lịch. Nhưng sau biến cố này, bà Th gác lại đam mê xê dịch, tập trung chữa bệnh.

Bà Th chia sẻ, thèm nước là nỗi ám ảnh suốt đời của bệnh nhân chạy thận. “Khát mà không được uống, giống như đứng trước chai nước mát lạnh trong sa mạc nhưng chỉ được nhấp môi”, bà Th kể.

Đã có lần bà Th rơi vào nguy kịch vì quá thèm nước nên uống nhiều nước hơn bình thường. Khi đó, bà bị phù phổi cấp nhưng may mắn được cứu sống do được cấp cứu kịp thời.

Những ngày đầu chạy thận, bà Th không chỉ đối mặt với cảm giác kiệt sức, buồn nôn, đau đầu hoặc tụt huyết áp mà còn phải đấu tranh tâm lý với hàng loạt cảm xúc như lo âu, bi quan vì bệnh mạn tính, phải sống nhờ máy móc. Bà Th đã từng nghĩ tới cái chết để giải thoát, nhưng có gia đình động viên và bác sĩ theo sát hành trình, bà Th học cách thích nghi dần.

Những ngày không chạy thận, bà Th còn dành ra một giờ đồng hồ mỗi ngày để đi bộ, tập thể dục để tăng cường sức khỏe. Bà cũng tham gia cộng đồng người chạy thận, giữ tinh thần lạc quan.

Điều bà Th mong mỏi là cố gắng chạy thận, duy trì sự sống và ổn định sức khỏe tốt trong thời gian chờ ghép thận.

Ung thư cả 2 thận rất hiếm gặp

Theo các chuyên gia, tại Việt Nam, ít có ca phẫu thuật Tiết niệu phải cắt cả hai bên thận. Trường hợp của bà Th bị ung thư cả hai thận là khá hiếm gặp.

BSCKII Nguyễn Thị Huê, khoa Nội thận – Lọc máu, Trung tâm Tiết niệu – Thận học – Nam khoa, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, cho biết thông thường ở người bệnh suy thận giai đoạn cuối phải chạy thận nhân tạo, hai quả thận vẫn được giữ lại trong cơ thể nên những chức năng thận còn sót lại vẫn có thể hỗ trợ phần nào trong việc đào thải độc tố và duy trì cân bằng nội môi. Tuy nhiên, trong trường hợp đặc biệt của bệnh nhân Th phải cắt bỏ hoàn toàn cả hai quả thận do ung thư, cơ thể mất hoàn toàn khả năng lọc máu tự nhiên. Do đó, người bệnh bắt buộc phải lọc máu định kỳ hoặc ghép thận để duy trì sự sống.

Ung thư biểu mô tế bào thận là loại ung thư thường gặp nhất, chiếm khoảng 85% tổng số ca mắc ung thư thận. Ung thư có thể xảy ra ở một hoặc cả hai thận, trường hợp mắc cả hai bên thận chỉ chiếm 1-2% các ca mắc ung thư thận.

Phương pháp điều trị ung thư thận tùy thuộc vào giai đoạn và sức khỏe của người bệnh. Các phương pháp chính bao gồm phẫu thuật cắt bỏ, liệu pháp trúng đích, liệu pháp miễn dịch, xạ trị hoặc hóa trị. Ở giai đoạn sớm khi khối u còn khu trú, phẫu thuật cắt u có thể giúp triệt căn ung thư.