Messner lớn lên ở Villnöß và dành những năm tháng đầu đời để leo núi ở dãy Alps và say mê Dolomite. Cha của ông, Josef Messner, là một giáo viên. Ông cũng rất nghiêm khắc và đôi khi khắt khe với Reinhold. Cha ông đã giới thiệu ông đến với bộ môn leo núi, và từ năm 13 tuổi, ông đã thực hiện nhiều chuyến leo núi khó khăn, đầu tiên là trên những ngọn núi ở dãy Alps phía Đông và sau đó là các đỉnh núi Alps khác.

Trong những năm 1960, Messner trở thành một trong những người tiên phong và mạnh mẽ nhất của phong cách leo núi được gọi là “Alpine”, chủ trương sử dụng tối thiểu thiết bị nhẹ và ít hoặc không có sự hỗ trợ từ bên ngoài (ví dụ: người khuân vác Sherpa thường được thuê ở dãy Himalaya). Ông được em trai Günther và Habeler, người mà Messner gặp trong chuyến thám hiểm dãy Andes ở Peru năm 1969, đồng hành cùng triết lý này.

Ông thực hiện chuyến đi đầu tiên đến dãy Himalaya vào năm 1970, khi ông và Günther chinh phục đỉnh Nanga Parbat (8.126 mét) và là những người đầu tiên leo lên theo sườn Rupal (phía nam) của ngọn núi này; anh trai ông đã tử vong trong quá trình xuống núi, còn Reinhold suýt chết sau thử thách, mất vài ngón chân vì tê cóng.

Năm 1975, Messner và Habeler thực hiện chuyến leo núi theo phong cách Alpine đầu tiên lên một ngọn núi cao 8.000 mét mà không cần bình oxy bổ sung khi họ leo lên sườn tây bắc của Gasherbrum I (Đỉnh Ẩn; 8.068 mét) thuộc dãy Karakoram.

Trong chuyến leo núi không oxy lịch sử lên đỉnh Everest năm 1978, Messner và Habeler đã đồng hành cùng một đoàn thám hiểm lớn người Đức-Áo (tức là có sự hỗ trợ của người Sherpa) lên núi. Khởi hành một mình từ độ cao khoảng 26.200 feet (7.985 mét) vào sáng ngày 8 tháng 5, hai người đã lên đến đỉnh vào đầu giờ chiều. Lo sợ ảnh hưởng của việc thiếu oxy, Habeler đã nhanh chóng xuống núi, còn Messner đi theo chậm hơn. Messner đã kể lại chuyến phiêu lưu trong cuốn Everest: Expedition zum Endpunkt (1978; Everest: Expedition to the Ultimate).

Chuyến leo núi một mình mang tính bước ngoặt lên đỉnh Everest năm 1980 của Messner cũng đáng chú ý không kém. Sau ba ngày leo núi mệt mỏi ở sườn phía bắc của ngọn núi (bao gồm cả việc rơi xuống một khe nứt), vào ngày 20 tháng 8, ông đã đứng trên đỉnh núi. Như ông mô tả sau này: “Tôi đã đau đớn liên tục; chưa bao giờ trong suốt cuộc đời mình, tôi mệt mỏi như trên đỉnh Everest ngày hôm đó. Tôi chỉ ngồi đó, không còn biết gì nữa.… Tôi biết mình đã đến giới hạn chịu đựng.”

Messner tiếp tục chinh phục những đỉnh núi cao chót vót, thường là bằng những cung đường chưa từng thử. Năm 1978, ông lại leo lên Nanga Parbat, một mình lên đến đỉnh bằng một cung đường mới, và năm 1979, ông đã dẫn đầu một nhóm sáu người lên đỉnh K2 (28.251 feet, 8611 M), ngọn núi cao thứ hai thế giới.

Năm 1983, ông dẫn đầu một nhóm leo núi đáng chú ý lên đỉnh Cho Oyu (26.906 feet [8.201 mét]) bằng một phương pháp mới, mặt phía tây nam, và năm sau đó đã thực hiện chuyến leo núi đầu tiên giữa hai đỉnh núi cao 8.000 mét: Gasherbrum I và II. Đến năm 1986, ông đã leo lên tất cả các ngọn núi cao 8.000 mét trên thế giới, nhiều ngọn trong số đó đã leo đến hai lần.

Vào những năm 1989–90, Messner và German Arved Fuchs đã trở thành những người đầu tiên đi bộ qua Nam Cực mà không cần động vật hay máy móc. Hành trình của họ, dài khoảng 1.740 dặm (2.800 km), đã hoàn thành trong 92 ngày.

Một cuộc phiêu lưu đáng chú ý khác là chuyến đi bộ một mình dài 1.250 dặm (2.000 km) của Messner qua sa mạc Gobi ở Mông Cổ vào năm 2004. Ông cũng thành lập một loạt bảo tàng theo chủ đề núi non trên dãy Alps ở miền bắc nước Ý, bắt đầu với một bảo tàng gần Bolzano vào năm 2006. Messner đã phục vụ một nhiệm kỳ (1999–2004) tại Nghị viện Châu Âu, nơi ông chủ yếu đấu tranh cho các vấn đề môi trường.

1970 – Nanga Parbat (8.125) – Lần đầu tiên leo lên Mặt Rupal chưa được chinh phục và lần đầu tiên băng qua ngọn núi bằng cách xuống theo Mặt Diamir chưa được khám phá (cùng với anh trai Günther).

1972 – Manaslu (8.163) – Lần đầu tiên leo lên Mặt Tây Nam chưa được chinh phục, nơi chưa từng có ảnh chụp nào trước đó. Lần đầu tiên leo lên Manaslu mà không cần bình oxy bổ sung.

1975 – Gasherbrum I (8.080) – Lần đầu tiên leo lên mà không cần bình oxy bổ sung (cùng với Peter Habeler)

1978 – Núi Everest (8.848), Nanga Parbat (8.125) Lần đầu tiên leo lên Everest mà không cần bình oxy bổ sung (cùng với Peter Habeler)

Nanga Parbat – lần đầu tiên một mình leo lên độ cao 8000er từ trại căn cứ. Ông đã thiết lập một tuyến đường mới trên Mặt Diamir

1979 – K2 (8.611) Leo núi một phần theo phong cách núi cao với Michael Dacher trên Abruzzi Spur.

1980 – Đỉnh Everest (8.848) – Người đầu tiên leo núi một mình và không cần bình oxy bổ sung – từ trại căn cứ lên đỉnh – trong mùa gió mùa. Ông đã thiết lập một tuyến đường mới trên Mặt Bắc.

1981 – Shishapangma (8.027) – Leo núi cùng Friedl Mutschlechner.

1982 – Kangchenjunga (8.586), Gasherbrum II (8.034), Broad Peak (8.051) Tuyến đường mới trên Mặt Bắc của Kangchenjunga, một phần theo phong cách núi cao với Friedl Mutschlechner.

Gasherbrum II và Broad Peak – Cả hai đều leo ​​núi cùng Sher Khan và Nazir Sabir.

Messner trở thành người đầu tiên leo ba đỉnh 8000er trong một mùa.

Cũng là một nỗ lực thất bại khi lên đỉnh Cho Oyu vào mùa đông.

1983 – Cho Oyu (8.188) Leo núi cùng Hans Kammerlander và Michael Dacher trên một tuyến đường mới một phần.

1984 – Gasherbrum I (8.080), Gasherbrum II (8.034) – Lần đầu tiên vượt qua hai đỉnh 8000er; tất cả đều đạt được cùng một lúc mà không cần quay trở lại trại căn cứ (cùng Hans Kammerlander).

1985 – Annapurna (8.091), Dhaulagiri (8.167) – Lần đầu tiên leo lên Mặt Tây Bắc chưa được chinh phục của Annapurna.

Cả hai lần leo núi đều cùng Hans Kammerlander.

1986 – Makalu (8.485), Lhotse (8.516) Makalu – Leo núi cùng Hans Kammerlander và Friedl Mutschlechner, Lhotse – Leo núi cùng Hans Kammerlander.

Messner trở thành người đầu tiên trong lịch sử leo núi chinh phục thành công cả 14 đỉnh núi trong danh sách 8000er (những ngọn núi cáo trên 8000m).