Giữa muôn ngàn quen biết, gặp được một tri kỷ đã là phúc phận
Con người trong đời, ai mà chẳng từng gặp gỡ, quen biết? Người đến rồi đi, kẻ đồng hành một đoạn, rồi mỗi người lại rẽ về một lối. Nhưng giữa muôn ngàn cái tên thoáng qua ấy, nếu có một người thực sự hiểu mình, cảm thông cho mình, thì đó chính là điều may mắn bậc nhất trong đời, một phúc phận khó cầu, một tri kỷ để trân trọng.
Tri kỷ không phải là người luôn ở bên ta từng ngày, càng không phải người nói nhiều lời hoa mỹ. Tri kỷ là người chỉ cần nghe một câu đã hiểu nỗi lòng, chỉ cần nhìn một ánh mắt đã biết ta đang buồn hay vui. Họ hiện diện như tấm gương phản chiếu, soi tỏ những góc khuất mà người khác chẳng buồn để ý.
Trong lịch sử, câu chuyện về Quản Trọng và Bảo Thúc Nha chính là minh chứng cho tình tri kỷ hiếm có ấy.
Nói về Quản Di Ngô, tự là Trọng, vốn tướng mạo khôi ngô, thông minh hơn người, học rộng, mưu cao, đủ tài xoay chuyển càn khôn. Nhưng lúc còn hàn sĩ, cuộc đời ông chưa gặp thời, phải cùng bạn là Bảo Thúc Nha mưu sinh bằng nghề buôn bán.
Hai người vốn cùng chung sức, song mỗi lần chia lợi, Quản Trọng thường giữ phần nhiều, chỉ để lại phần ít cho Bảo Thúc. Người đời thấy vậy, đều cho là ông tham lam, liền trách Bảo Thúc sao cam chịu để bạn hiếp mình. Nhưng Bảo Thúc chỉ mỉm cười đáp:
– Quản Trọngđâu phải hạng người tham lam. Chẳng qua nhà nghèo, chi tiêu không đủ, nên ta nhường cho đó thôi.
Đến khi ra phò Tề Tương Công, mỗi lần xuất chinh, Quản Trọng thường đi sau. Nhưng hễ rút quân, ông lại đi trước. Người ngoài thấy thế, đều bảo ông nhát gan. Song Bảo Thúc lại nói:
– Quản Trọng nào phải kẻ hèn nhát. Chẳng qua còn mẹ già, nên ông giữ thân để tròn chữ hiếu.
Mọi việc Quản Trọng làm, phần nhiều lúc ấy đều thất bại. Người ta cười chê, cho rằng ông bất trí. Nhưng Bảo Thúc vẫn một lòng bảo vệ bạn:
– Người này chẳng phải kẻ kém cỏi, chỉ là chưa gặp thời. Đến khi thời vận tới, nói mười lời chẳng sai một.
Nghe những lời ấy, Quản Trọng vô cùng cảm kích, than rằng:
– Cha mẹ sinh ra ta, nhưng hiểu thấu ta, chỉ có một mình Bảo Thúc Nha.
Nhờ sự nâng đỡ, tin tưởng không đổi thay ấy, Quản Trọng sau này gặp thời, trở thành bậc hiền tài, giúp Tề Hoàn Công dựng nghiệp bá chư hầu, lưu danh sử sách.
Nếu tình bạn của Quản Trọng và Bảo Thúc Nha cho ta thấy sự kiên nhẫn và bao dung để thấu hiểu bạn mình, thì câu chuyện của Bá Nha và Chung Tử Kỳ lại cho ta thấy sự đồng điệu trong tâm hồn mới gọi là tri âm tri kỷ.
Bá Nha vốn là người giỏi gảy đàn, nhưng dẫu khúc nhạc có du dương đến đâu, ông vẫn thấy người đời chỉ nghe tiếng mà chẳng hiểu lòng. Cho đến một ngày, gặp Chung Tử Kỳ – một kẻ tiều phu. Khi Bá Nha gảy đàn khúc “cao sơn”, Tử Kỳ liền nói: “Tiếng đàn của ông vời vợi như núi Thái Sơn.” Khi gảy đến khúc “lưu thủy”, Tử Kỳ lại thốt: “Mênh mang như sông Trường Giang.” Bá Nha nghe thế, mừng rỡ vô cùng, bởi cuối cùng đã gặp được người thực sự nghe thấu tiếng đàn, hiểu được tâm tình ông gửi gắm.
Từ đó, hai người kết nghĩa tri âm. Nhưng chẳng bao lâu, Tử Kỳ qua đời. Bá Nha đứng trước mộ bạn, ôm đàn khóc than, rồi bẻ gãy dây đàn, thề không gảy nữa. Bởi đời này, người hiểu mình đã không còn, tiếng đàn từ nay cũng chỉ là vô nghĩa.
Tri kỷ, chính là như thế – một người dám tin, dám hiểu, dám trọn lòng với ta. Trong cuộc sống, ta có thể có vô số bạn để cùng vui, nhưng tìm được một người tri kỷ để cùng buồn, cùng lắng nghe, cùng thấu hiểu, ấy mới là điều quý giá nhất.
Giữa biển người mênh mông, nếu gặp được một tri kỷ, xin hãy trân trọng. Bởi đó không phải là điều có thể cầu mà được, mà là ân phúc do trời ban. Có một tri kỷ bên đời, ấy là có ngọn đèn soi sáng cả quãng đường dài.
Khai Tâm biên tập
Xem thêm
Theo vandieuhay