Tỏi – báu vật tự nhiên với 8 lợi ích sức khỏe
Tỏi không chỉ là gia vị quen thuộc trong căn bếp mà còn là một nguồn dinh dưỡng quý giá và dược liệu tự nhiên xuất sắc. Với các thành phần như allicin (hình thành khi tỏi được nghiền hoặc cắt), hợp chất lưu huỳnh (diallyl disulfide, diallyl trisulfide, S-allylcysteine), polyphenol và flavonoid, tỏi mang lại nhiều lợi ích sức khỏe nhờ khả năng kháng khuẩn, kháng viêm, chống oxy hóa và hỗ trợ hệ miễn dịch.
Các nghiên cứu từ PMC và NCCIH cho thấy tỏi có thể giảm nguy cơ bệnh tim mạch, cải thiện cholesterol, hạ huyết áp và giảm nguy cơ một số ung thư. Lưu ý: Các phương pháp này không thay thế điều trị y tế; hãy tham khảo bác sĩ trước khi áp dụng, đặc biệt nếu bạn có bệnh lý nền hoặc dị ứng với tỏi.
-
Hạ sốt
Sốt do cảm lạnh thường bắt nguồn từ nhiễm khuẩn hoặc virus. Tỏi được xem là “thuốc hạ sốt tự nhiên” nhờ allicin có khả năng kháng viêm và diệt khuẩn. Một nghiên cứu từ PMC cho thấy tỏi ức chế cytokine gây viêm như TNF-α và IL-6, giúp giảm viêm.
Một thử nghiệm năm 2016 cho thấy bổ sung tỏi già (aged garlic extract – AGE) 2.56g/ngày giúp giảm triệu chứng cảm lạnh.
Khi bị sốt, nghiền tỏi thành bùn tỏi, trộn thêm một ít giấm ăn hoặc giấm táo, khuấy đều. Sau đó, đắp bùn tỏi này lên tai và đùi. Sau khoảng nửa giờ, các triệu chứng cảm lạnh và sốt sẽ được cải thiện.
-
Trị ho
Nguyên nhân gây ho có nhiều nhưng phần lớn là do nhiễm virus. Allicin trong tỏi có tác dụng diệt khuẩn mạnh mẽ. Bổ sung tỏi (2.56g AGE/ngày) có thể giảm độ nghiêm trọng của cảm cúm và ho.
Lột vỏ tỏi, rửa sạch, cắt thành từng miếng vừa phải, đặt vào tai, đợi khoảng nửa giờ rồi lấy ra. Cách này giúp giảm ho hiệu quả.
Lưu ý khi đặt tỏi vào tai, chỉ đặt ở phần vành tai, không nhét sâu vào ống tai. Bạn chỉ cần đặt nhẹ ở vành tai là được.
-
Giảm đau răng
Tỏi có tính kháng khuẩn, giúp giảm viêm nướu và đau răng do nhiễm trùng. Một meta-analysis trên Examine.com cho thấy tỏi cải thiện sức khỏe nướu răng. Nghiên cứu từ PMC xác nhận tỏi kháng được vi khuẩn như Staphylococcus aureus và nấm Candida albicans.
Cách sử dụng: Nghiền tỏi thành bùn, nhét một ít vào lỗ sâu răng, để vài phút. Khử mùi bằng cách nhai đậu phộng hoặc uống sữa.
-
Giảm đau đầu
Đau đầu do căng thẳng hoặc mệt mỏi có thể được cải thiện nhờ tỏi kích thích thần kinh. Nghiên cứu từ PMC cho biết tỏi giảm viêm, có thể gián tiếp hỗ trợ đau đầu liên quan đến viêm.
Cách sử dụng: Rửa sạch tỏi, lột vỏ, cắt nhỏ, đặt vào vành tai như khi đeo tai nghe. Sau khoảng 10 phút, lấy ra.
-
Trị mụn và làm mờ vết thâm
Thành phần hoạt tính trong tỏi có khả năng kháng khuẩn, kháng viêm, làm sạch da, đặc biệt hiệu quả với làn da bị mụn.
Cách sử dụng: Cắt đôi tép tỏi, chà nhẹ lên vùng mụn. Kiên trì thực hiện trong vài ngày, bạn sẽ thấy hiệu quả rõ rệt.
Cảnh báo: Có thể gây kích ứng da nhạy cảm; thử trên vùng da nhỏ trước khi dùng.
-
Điều trị tê cóng
Nghiên cứu về bệnh động mạch ngoại vi cho thấy tỏi cải thiện lưu thông máu và giảm viêm mạch. Tỏi cải thiện tuần hoàn máu, có thể giúp ngăn ngừa tê cóng.
Cách sử dụng: Dùng gạc khử trùng để cố định tỏi. Thay gạc mỗi ngày một lần và kiên trì trong một tuần để ngăn ngừa tê cóng. Không dùng trên vết thương hở; tham khảo bác sĩ nếu tê cóng nghiêm trọng.
-
Làm dày lông mày
Một số người có lông mày thưa. Các hợp chất như allicin và dầu gừng trong nước tỏi có thể thúc đẩy tuần hoàn máu dưới da, kích thích trao đổi chất, giúp lông mày trở nên đen và dày hơn sau một thời gian sử dụng. Tỏi liên quan đến giảm nguy cơ sarcopenia (mất cơ), có thể gián tiếp hỗ trợ tóc và lông.
Cách sử dụng: Cắt hai lát tỏi tươi, chà lên lông mày hai lần mỗi ngày. Hiệu quả tốt nhất khi thực hiện trước khi đi ngủ.
Cảnh báo: Tránh để tỏi dính vào mắt; có thể gây kích ứng da.
-
Giảm đau tai
Khi tai bị viêm, bạn sẽ cảm thấy đau. Đặt tỏi vào tai có thể giúp giảm đau nhờ khả năng kháng khuẩn và kháng viêm của tỏi.
Cách sử dụng: Tương tự như cách giảm đau đầu, đặt tỏi vào vành tai sẽ nhanh chóng làm dịu cảm giác khó chịu do viêm trong tai.
Cảnh báo: Không nhét tỏi sâu vào tai; có thể gây viêm hoặc dị ứng.
Các lợi ích được khác từ tỏi:
Hỗ trợ tim mạch: Tỏi giảm cholesterol LDL (17 mg/dL theo meta-analysis từ PMC) và huyết áp, giảm nguy cơ xơ vữa động mạch.
Chống ung thư: Giảm nguy cơ ung thư dạ dày và đại trực tràng nhờ ức chế tế bào ung thư, theo NCI.
Kiểm soát đái tháo đường: Giảm đường huyết lúc đói và HbA1c ở bệnh nhân tiểu đường.
Bảo vệ gan: Giảm tổn thương gan do hóa chất hoặc rượu.
Lưu ý chung
Tỏi an toàn khi dùng với liều lượng vừa phải (1-2 tép/ngày hoặc 600-1200mg bổ sung), nhưng có thể gây khó chịu dạ dày, hơi thở hôi hoặc tăng nguy cơ chảy máu (đặc biệt khi dùng với thuốc như warfarin). Phụ nữ mang thai, cho con bú hoặc trẻ nhỏ nên thận trọng. Để tối ưu hóa lợi ích, nên nghiền tỏi trước khi dùng để kích hoạt allicin.
Mỹ Mỹ tổng hợp
vandieuhay