Thận “hóa đá, trắng xóa”, xù xì biến dạng do lao

Một tuần trước, bà M. (57 tuổi, Đà Nẵng) đau tức bên hông nên đi khám, phát hiện thận phải ứ nước độ 4, kèm theo dịch ứ mủ trong thận. Trên hình ảnh CT của bà M. có đặc trưng vôi hóa toàn bộ thận (còn gọi là thận hóa đá), trắng xóa không bắt thuốc cản quang cho thấy thận đã mất hoàn toàn chức năng.

“Chúng tôi nghi ngờ lao thận mạn tính gây mất chức năng thận, chỉ định cắt toàn bộ thận phải cho người bệnh và xét nghiệm giải phẫu bệnh để xác định có do lao hay không”, ThS. BS Cao Vĩnh Duy, khoa Tiết niệu, Trung tâm Tiết niệu – Thận học – Nam khoa, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM nhận định.

Thực hiện phẫu thuật nội soi cắt bỏ thận phải cho bà M. BS nhận thấy trên màn hình nội soi quả thận “hóa đá” có hình dáng xù xì, có mủ vàng, động mạch thận đã bị teo nhỏ không thể cung cấp đủ máu cho thận. Sau phẫu thuật, thận phải được đem đi giải phẫu bệnh, xẻ đôi quả thận bên trong cho thấy mô bị hoại tử bã đậu, xác định do lao thận gây mất hoàn toàn chức năng.

Sau mổ, người bệnh tiếp tục theo dõi sức khỏe, tái khám định kỳ theo lịch để đánh giá chức năng thận còn lại, đồng thời uống thuốc chống lao theo chỉ định của bác sĩ để đảm bảo loại bỏ hoàn toàn vi khuẩn lao khỏi cơ thể.

Bệnh lao thận là bệnh nhiễm trùng do vi khuẩn lao gây ra, ảnh hưởng đến thận và các cơ quan khác trong hệ tiết niệu. Bệnh gây ra tình trạng vôi hóa thận (thận hóa đá) do lắng đọng canxi trong mô thận.

Khi vi khuẩn lao tấn công thận, có thể gây ra các tổn thương viêm, hoại tử (dạng bã đậu), thận ứ nước, làm thay đổi cấu trúc và chức năng của thận, trường hợp nặng có thể khiến thận bị phá hủy hoàn toàn và vôi hóa như viên đá, như trường hợp nêu trên.

Ở giai đoạn đầu, bệnh thường không có triệu chứng rõ ràng, nhưng khi tình trạng vôi hóa tiến triển có thể gây các triệu chứng như đau lưng, tiểu buốt, tiểu ra máu… Nếu không được điều trị kịp thời, có thể dẫn đến suy thận, khiến thận mất hoàn toàn chức năng.

Phác đồ điều trị của lao thận gồm kết hợp nhiều loại kháng sinh để tiêu diệt vi khuẩn lao và ngăn ngừa khác thuốc, khi điều trị nội khoa không hiệu quả, bác sĩ sẽ cân nhắc phẫu thuật khi thận bị tổn thương nghiêm trọng (cắt thận bán phần hoặc toàn bộ thận) tùy thuộc vào tình trạng của người bệnh.

Theo BS Cao Vĩnh Duy, phòng ngừa lao phổi là biện pháp quan trọng nhất để ngăn ngừa lao thận. Nếu có bất kỳ triệu chứng nào nghi ngờ lao thận, người bệnh cần đến bệnh viện để khám, điều trị kịp thời giúp giảm nguy cơ vi khuẩn lây lan đến thận. Bệnh có thể được tầm soát bằng xét nghiệm, sinh thiết mô, và các kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh như chụp Xquang, siêu âm, chụp cắt lớp vi tính (CT) và cộng hưởng từ (MRI)…