Vì sao vua Chiêm Trà Toàn dám khiêu chiến Đại Việt để rồi bị bắt sống?
Vào năm 1452, Ma Ha Quý Do được Minh Cảnh đế phong làm chúa Chiêm Thành. Sau đó Quý Do bị Bàn La Trà Duyệt, người ở Thi Nại giết chết và cướp ngôi. Trà Duyệt chết, truyền ngôi cho em là Trà Toàn (Pau Kubah). Trà Toàn được sử sách Việt Nam mô tả là “hung hãn, hoang dâm, bạo ngược”.
Trà Toàn bỏ tiến cống nhà Lê, thường xâm lấn biên giới phía nam Đại Việt, thay vào đó quay sang cầu viện nhà Minh. Theo Minh Thực Lục, ngày 4 tháng 3 năm 1464, vua Chiêm Thành là Bàn La Trà Toàn sai sứ sang tâu rằng An Nam quấy nhiễu biên giới, yêu cầu Nhà Minh can thiệp. Vua Minh lúc đó là Minh Hiến Tông phúc đáp rằng:”Về nói với Quốc Vương cẩn thận biên giới chống ngoại xâm, chớ nông nổi gây họa”. Nếu Trà Toàn biết nghe lời thì đã không sao ? Nhưng nếu thế thì đã không có chuyện để nói. Năm 1470, Trà Toàn sai sứ thần sang cầu viện nhà Minh, thân hành đem 10 vạn quân thủy, bộ cùng voi ngựa đến đánh úp Hóa Châu.
Tướng trấn thủ Hóa Châu là Phạm Văn Hiển cự địch không lại, phải đóng cửa thành chống giữ, cho người phi ngựa đem văn thư cấp báo về Đông Kinh. Vua Thánh Tông lập tức ra lệnh bổ sung quân lính, chuẩn bị thù cũ nợ mới trả cả một lần. Và sau đó thì ai cũng biết rồi đấy. Lê Thánh Tông đã công phá Chiêm Thành, Trà Toàn và một số người thân bị bắt sống và đưa về Đại Việt. Trên đường đi, đến Nghệ An, ông lo lắng thành bệnh qua đời.
Còn về Nhà Minh thì cũng chẳng có hành động gì thêm, ngoài việc gửi chiếu thư yêu cầu Đại Việt giữ đạo lân bang. Đơn giản bởi vì trước đó vào năm 1468, cụ Tư còn cho 1000 lính xâm nhập, đắp thành chiếm luôn Trấn Bằng Tường, một phần của thành phố Bằng Tường ngày nay. Minh Hiến Tông phải ra lệnh cho quan quân biên giới nâng cao cảnh giác và phòng thủ. Việc giằng co ở vùng biên của đôi bên kéo dài tới năm 1470 mới tạm ngừng, khi quân Đại Việt rút về.